Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

50 Wszechnica Biebrzańska "Ciekawostki florystyczne doliny Biebrzy"

Dzień I (sobota, 21.03.2015)

Wszystkich przybyłych, a było ich ponad 100 osób - przywitał dyr. Roman Skąpski.

Na początku ogłoszono wyniki ogólnopolskiego konkursu "Uwaga łosie na szosie" - konkursu na film promujący bezpieczne zachowanie na drodze. Więcej o tej imprezie już wkrótce na stronach Parku.

Zasadnicza część Wszechnicy rozpoczęła się od kilku wspomnień dotyczących odległej historii pięćdziesięciu (50) edycji Wszechnic. Warto wiedzieć, że upłynęło już 15 lat! Pierwsza Wszechnica Biebrzańska miała miejsce w roku 2001! Wspomnieniami dzielili się Małgorzata Górska (BbPN), Przemek Nawrocki (WWF) oraz Andrzej Grygoruk (BbPN). Wspomnienia ozdobiła cała galeria historycznych już fotografii. Gdyby tylko czas pozwolił reszta spotkania śmiało mogłaby zakończyć się pod wieczór - wspomnieniom nie było końca.

Więcej o historii Wszechnic Biebrzańskich w relacji A. Grygoruka: Jubileusz 50. Wszechnicy Biebrzańskiej (do pobrania poniżej).

Ale ... przyszedł czas na niespodziankę.

Do holu wjechał ważący 10 kg tort ze stosownym napisem: "50 Biebrzańskich Wszechnic" i pięknymi, ręcznie wykonanymi ozdobami (dziękujemy artystce, która wykonała to dzieło sztuki - Pani Marcie Kryjan - Mordaka!).

10 kg tortu bardzo szybko wyparowało i przyszedł czas na prezentacje o biebrzańskich roślinkach.

Niezwykle dynamiczny - jak zwykle zresztą - charakter miało wystąpienie naszej koleżanki Agnieszki Henel (BbPN). Przedstawiła sytuację biebrzańskich roślin chronionych na tle innych parków narodowych.

Urszula Biereżnoj-Bazille (BbPN) opowiedziała o super rzadkości, czyli o niebielistce trwałej – roślince będącej prawdziwym reliktem z minionej epoki.

O dwóch innych, równie rzadkich roślinach będących w dodatku gatunkami z listy Natura 2000: sasance otwartej i leńcu bezpodkwiatkowym opowiedziała Magda Marczakiewicz (BbPN). Okazuje się, że w naszym Parku, nad Biebrzą jest tego ostatniego najwięcej w całej Polsce. Oceniamy, że liczebność leńca sięga 180 -195 tys. pędów!

Pani Teresa Grużewska z Muzeum Przyrody w Drozdowie opowiedziała o niezwykłych okolicznościach i historii odnalezienia populacji storczyka cuchnącego nad Narwią. Warto wiedzieć, że jest to jedyne miejsce w Polsce, gdzie można obserwować tą super rzadką roślinkę!

Następna prezentacja już na samym początku wywołała u zgromadzonych niezwykłe emocje. Pani Izabela Tałałaj (Uniwersytet w Białymstoku), opowiedziała o .... życiu seksualnym biebrzańskich storczyków.

Rozpalonych jak cegła widzów tylko trochę uspokoiła opowieść Adama Bernatowicza (BbPN) o porostach naziemnych. Wiadomo bowiem, że porosty to nie są rośliny.

Krzysztof Frąckiel przedstawił niezwykle interesujący wykład na temat relacji roślina - motyl. Prezentował m.in., jedyne na świecie zdjęcia - film pokazujący przeobrażenie pięknego i rzadkiego motyla biebrzańskich grądów - niepylaka mnemozyny!

Część referatową zakończyła prezentacja o ochronie ex situ, czyli o bankach genów, zamrażaniu i gromadzeniu nasion rzadkich gatunków roślin przygotowana przez Pana Adama Kaplera z Ogródu Botanicznego w Powsinie.

Na koniec Wszechnicy Pan Marek Śleszyński tchnął trochę egzotyki ... przedstawił pokaz pięknych fotografii biebrzańskich storczykowatych.

tekst i zdjęcia: C. Werpachowski, BbPN

Dzień II (niedziela, 22.03.2015)

Podczas drugiego dnia Wszechnicy wspólnie przycieliśmy gałęzie wierzbom posadzonym w 2013 r. koło Wólki Piasecznej w ramach I Biebrzańskiego Dnia Wierzby Głowiastej.

W celu kształtowania wierzb w formy głowiaste, przycinaliśmy gałęzie wyrastające z dolnej części pnia. Pracy nie było  zbyt dużo ponieważ dużo wierzb albo obumarło albo miały żywe gałęzie jedynie u podstawy pnia.

Po zakończonej pracy obserwowaliśmy ptaki z wieży widokowej koło wsi Osowiec oraz na łąkach między Osowcem a Płochowem. Zaobserwowaliśmy gęsi gęgawy, czaple siwe, żurawie, czajki oraz jednego myszołowa.

Dzień terenowy zakończyliśmy wspólnym ogniskiem koło Leśniczówki w Wólce Piasecznej. Zajadając kiełbaski podziwialiśmy jemiołuszki.

tekst: M. Marczakiewicz, BbPN; zdjęcia: M. Marczakiewicz, T. Kłosowski

50 Wszechnica Biebrzańska

Ciekawostki florystyczne doliny Biebrzy

Program Wszechnicy

                21 marca 2015 roku (sobota) – Centrum Edukacji i Zarządzania BbPN w Osowcu-Twierdzy

9.o5 - 9.2o  Przywitanie uczestników -Roman Skąpski – Biebrzański Park Narodowy

 9.2o - 9.4o  Wszechnicowe wspomnienia ... -Przemysław Nawrocki - WWF, Małgorzata Górska, Andrzej Grygoruk – BbPN

 9.4o - 1o.oo  Pokaz pamiątkowych slajdów ze spotkań Wszechnicy Biebrzańskiej

1o.oo - 1o.3o Przerwa kawowa

1o.3o - 1o.5o Chronione, zagrożone i ginące gatunki roślin w Biebrzańskim Parku Narodowym - Agnieszka Henel – BbPN

1o.5o - 11.1o Niebielistka trwała – relikt z minionej epoki -Urszula Biereżnoj-Bazille – BbPN

11.1o - 11.3o Sasanka otwarta i leniec bezpodkwiatkowy – przedmioty ochrony obszaru Natura 2000 SOO Dolina Biebrzy -Magdalena Marczakiewicz – BbPN

11.3o - 11.5o Losy biebrzańskiej populacji storczyka cuchnącego - Teresa Grużewska – Muzeum Przyrody w Drozdowie

11.5o - 12.1o Życie seksualne storczyków w Dolinie Biebrzy - Izabela Tałałaj – Instytut Biologii, Uniwersytet w Białymstoku

12.1o - 12.3o Jak glon z grzybem, czyli o porostach naziemnych w dolinie Biebrzy Adam Bernatowicz – BbPN

12.3o - 13.1o Przerwa na posiłek

13.1o - 13.3o Skazane na śmierć i zapomnienie? Już nie! Ochrona rzadkich roślin w Bankach Nasion -Adam Kepler, J. Puchalski, W. Podyma, M. Niemczyk – PAN Ogród Botaniczny, Centrum Zarządzania Różnorodności Biologicznej w Powsinie

13.3o - 13.5o O dziwnych, rzadkich i o bardzo rzadkich, o śmierdzących, trujących i o tych, których jeszcze nikt nie widział ... -Cezary Werpachowski – BbPN

13.5o - 14.1o Motyl – wróg czy przyjaciel roślin? Krzysztof Frąckiel – BbPN

14.1o - 14.3o Trochę egzotyki nad Biebrzą – pokaz fotografii -Marek Śleszyński

14.3o -          Zamiast dyskusji – wspominki uczestników Wszechnicy Biebrzańskiej

                        22 marca 2015 roku (niedziela) – Dzień Wierzby Głowiastej

1o.oo - 13.oo warsztaty wyplatania koszyków z wikliny z twórcą ludowym – plac przy Centrum Edukacji i Zarządzania BbPN w Osowcu-Twierdzy

Udział we Wszechnicy Biebrzańskiej jest bezpłatny.

Kontakt: Halina Zub, tel. 857 380 620, 602 409 003, Halina.Zub@biebrza.org.pl

Cykliczne spotkania informacyjne i wykłady tematyczne adresowane do miłośników Bagien Biebrzańskich oraz osób zaangażowanych w ich czynną ochronę i promocję. Zainaugurowana została w styczniu 2001 dzięki wspólnej inicjatywie WWF Polska, Biebrzańskiego Parku Narodowego, Stowarzyszenia Ekoturystycznego „Biebrza Koneserom”, Towarzystwa Biebrzańskiego i Osowieckiego Towarzystwa Fortyfikacyjnego.

• autor: Halina Zub, opublikowała: B. Siłakowska, data: 2015-03-10