Biebrzański Park Narodowy - w trosce o bagna

Relacja z konferencji ornitologicznej „Ptaki Polski skarbem Europy"

           W dniach 22-24.05.2019 roku w Łomży odbyła się druga konferencja ornitologiczna pt. „Ptaki Polski skarbem Europy”. Konferencję zorganizowała Fundacja Ekologiczna Laudato Si', w ramach projektu edukacji ekologicznej pn.: „Poznajemy ptaki Polski i zasady bioróżnorodności, szanujemy Dzieło Stworzenia”, współfinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska I Gospodarki Wodnej w Szczecinie, www.wfos.szczecin.pl. Konferencja została przygotowana we współpracy z Biebrzańskim Parkiem Narodowym i Łomżyńskim Parkiem Krajobrazowym Dolina Narwi, a miejscem spotkania wybrano salę konferencyjną w Wyższym Seminarium Duchownym w Łomży. Głównym celem konferencji było zapoznanie młodzieży uczestniczącej w projekcie edukacji ekologicznej z przedstawicielami awifauny Polski północno-wschodniej, a w szczególności zapoznanie z walorami przyrody Biebrzańskiego Parku Narodowego. Ponad 100 uczestników konferencji wysłuchało 7 referatów poświęconych ptakom, oraz zagadnieniom ochrony gatunków i ich siedlisk. Stosownie do lokalizacji konferencji, tematy dotyczyły przede wszystkim awifauny Polski północno-wschodniej. W dniu 24 maja uczestnicy konferencji mieli okazję zwiedzić ostoje ptaków nad Narwią i Biebrzą, podczas sesji terenowej.

            Dnia 23 maja odbyła się sesja referatowa. Jako pierwszy refleksjami filozoficznymi, zawartymi w temacie „I widział Bóg, że były dobre (Rdz 1,25). Dzieło Stworzenia modelem piękna i dobra”, podzielił się z uczestnikami konferencji ks. bp dr Stanisław Stefanek. Następnie przedstawiciele Fundacji Ekologicznej Laudato Si' Łukasz Chorągwicki i Ryszard Czeraszkiewicz zajęli się rocznym podsumowaniem efektów projektu pn.: „Poznajemy ptaki Polski i zasady bioróżnorodności, szanujemy Dzieło Stworzenia”. W wyniku prac 800 uczestników, przez rok udało się zebrać ponad 41 tysięcy obserwacji ptaków, w tym niektóre bardzo ciekawe. Zwrócono uwagę na wciąż potrzebne szkolenie i angażowanie młodzieży w poznawanie gatunków pospolitych. Czwarty z prelegentów, pani dr inż. Izabela Dymitryszyn przedstawiła, jak można waloryzować elementy krajobrazu, przy pomocy wskaźnikowych gatunków ptaków. Młodzi uczestnicy konferencji dowiedzieli się jakie gatunki ptaków są wykorzystywane do bioindykacji oraz zapoznali się z wynikami przeprowadzonych badań pozwalających ocenić jakość krajobrazu na podstawie składu gatunkowego awifauny. O najcenniejszych gatunkach ptaków w północno-wschodniej Polsce powiedziała pani Beata Głębocka (BPN).  Do najważniejszych gatunków zaliczyła uszatkę błotną i wodniczkę, których populacje w Dolinie Biebrzy są najliczniejsze w Polsce. Referat, w którym wyjaśniono, jak realizowana jest czynna ochrona ptaków na obszarach NATURA 2000, wygłosił Łukasz Krajewski (BPN). Podkreślono, że najważniejsze są działania praktyczne dla zachowania siedlisk ptasich. Muszą być one proste, możliwe, a w skutkach mierzalne. O rzadkich i charakterystycznych ptakach BPN, opowiedział w referacie pan Piotr Marczakiewicz (BPN). Na tym terenie żyją wyjątkowe gatunki, których populacje liczą od 20 do 100% populacji krajowej. Do takich zalicza się krwawodzioba, kropiatkę, dubelta, wodniczkę i orlika grubodziobego. Niepokojący jest fakt zanikania cietrzewi nad Biebrzą. O tym, jak ogromne znaczenie mają naturalne doliny rzek, dla zachowania bogactwa gatunków ptaków, opowiadał w swoim referacie pan dr Andrzej Górski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie). Najbogatsze w awifaunę są bagienne lasy łęgowe, w których może występować nawet 70 gatunków, a rekordowe zagęszczenie par waha się od 130-215 par/10 ha. Ostatni referat, zaprezentowany przez pana Piotra Świętochowskiego, dotyczył ogólnopolskiego monitoringu ptaków zimujących. Już od 8 lat w połowie stycznia, ptaki są liczone na 379 obiektach wodnych. Wyniki tych badań ukazują, które gatunki na przestrzeni lat zwiększają liczebność, a których liczba spada np. czernica.

            Sesja terenowa odbyła się 24 maja. Uczestników podzielono na dwie grupy, które prowadziły obserwacje w Dolinie Narwi i Biebrzy. Dla pierwszej grupy zaplanowano trasę, podczas której autokar zatrzymywał się w wyznaczonych punktach widokowych oraz w miejscach szczególnie atrakcyjnych pod katem ornitologicznym i przyrodniczym:  Łomża - Siemień Nadrzeczny - Rezerwat Kalinowo - Strękowa Góra - Burzyn - Brzostowo. Przewodnikami dla grupy uczestników sesji terenowej byli: pan Mariusz Sachmaciński, dyrektor Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi oraz pani Beata Głębocka, pracownik Biebrzańskiego Parku Narodowego. Druga grupa uczestników „biebrzańska” rozpoczęła wycieczkę pieszą od Miejscowości Mścichy, w kierunku wieży widokowej przy Białym Grądzie trasą ścieżki edukacyjnej. Wsparciem merytorycznym dla uczestników byli pracownicy Biebrzańskiego Parku Narodowego: pani Agnieszka Henel i pan Piotr Marczakiewicz. Obserwowano około 30 gatunków ptaków, m.in. śpiewające podróżniczki, krwawodzioby, bociany białe, czajki, gęgawy z młodymi i polującego bielika, czaple białe, kobuza.

• autor: Ryszard Czeraszkiewicz, Fundacja Laudato Si, zamieściła: Beata Głębocka, data: 2019-05-27